منطق چیست؟

منطق یعنی اینكه هر كسی با توجه به برداشت شخصی خود از یك موضوع، به نتیجه‏ایی برسد. برای همین است كه منطق، از دیدگاه هر کس متفاوت است.

دو شاگرد پانزده ساله ی دبیرستان نزد معلم خود آمده و پرسیدند

استاد اصولا منطق چیست؟

معلم کمی فکر کرد و جواب داد: گوش کنید تا مثالی برایتان بزنم،

دو مرد پیش من می‌آیند. یکی تمیز و دیگری کثیف است. من به آن‌ها پیشنهاد می‌کنم حمام کنند. شما فکر می‌کنید، کدام یک این کار را انجام می‌دهند؟

هردو شاگرد همزمان جواب دادند: خوب مسلما کثیفه!

معلم گفت: نه، تمیزه. چون او به حمام کردن عادت کرده و کثیفه قدر آن را نمی‌داند. پس چه کسی حمام می‌کند؟

حالا پسرها می‌گویند: تمیزه!

معلم جواب داد: نه، کثیفه، چون او به حمام احتیاج دارد.

و معلم باز  پرسید: خوب، پس کدامیک از مهمانان من حمام می‌کنند؟

یک بار دیگر شاگردها گفتند: کثیفه!

معلم دوباره گفت: نه، البته که هر دو! تمیزه به حمام عادت و کثیفه به حمام احتیاج دارد

معلم پرسید: خوب بالاخره کی حمام می‌گیرد؟

بچه‌ها با سر درگمی جواب دادند: هر دو

معلم بار دیگر توضیح می‌دهد: نه، هیچ کدام! چون کثیفه به حمام عادت ندارد و تمیزه هم نیازی به حمام کردن ندارد

شاگردان با اعتراض گفتند: بله درسته، ولی ما چطور می‌توانیم تشخیص دهیم؟

هر بار شما یک چیزی را می‌گویید و هر دفعه هم درست است.

معلم در پاسخ گفت: خوب، پس متوجه شدید. این یعنی همان: منطق

كه از دیدگاه هر کسی متفاوت است.

آموزه هاي تربيتي و اخلاقي حضرت فاطمه(س)
——————————————————-
آموزه اول) حجاب كامل
——————————————————-
امام موسي بن جعفر(ع) از پدرانش نقل فرموده است كه اميرالمؤمنين علي(ع) فرمود: روزي فرد نابينايي اجازه خواست كه به منزل فاطمه(س) وارد شود، آن حضرت خود را (با چيزي مانند پرده) از او پوشيده داشت. رسول خدا(ص) به او فرمود: چرا خود را پوشيده داشتي در حالي كه نابيناست و ترا نمي بيند؟ حضرت فرمود: اگر او مرا نمي بيند من او را مي بينم و نيز رايحه و عطر را مي بويد و شامه اش سالم است. رسول خدا(ص) فرمود: گواهي مي دهم كه تو پاره تن من هستي. (بانوي بانوان ص 26 به نقل از بحار ج 43 ص 91)
——————————————————-
آموزه دوم) اوصاف شيعه
——————————————————-
مردي از همسرش خواست نزد فاطمه (س) برود و ازقول او بپرسد كه آيا من از شيعيان شما هستم؟ او به حضور حضرت (س) آمد و سؤال شوهرش را رساند. زهرا(س) فرمود: به شوهرت بگو: اگر آنچه را به شما امر مي كنيم انجام دهي و آنچه را كه از آن نهي مي كنيم، انجام ندهي از شيعيان ما هستي وگرنه از شيعيان ما نيستي. وي نزد شوهرش آمد و سخن فاطمه (س) را به او رساند. او از اين پاسخ ناراحت شد با آه و ناله گفت: واي برمن، كيست كه به گناه آلوده نباشد، بنابراين اگر از گناه پاك نشوم، شيعه نيستم، در آن صورت هميشه در دوزخ خواهم بود. واي برمن چه خاكي برسرم كنم؟ همسرش وقتي او را چنين آشفته ديد به حضور حضرت زهرا (س) برگشت و داستان را به عرض رساند، فاطمه (س) فرمود به شوهرت بگو: چنين نيست كه تو تصور مي كني. شيعيان ما از افراد نيك اهل بهشت هستند، ولي اگر گناه كار باشند، براثر گرفتاريها و صدماتي كه در صحراي محشر، در روز قيامت، يا در طبقه اعلاي دوزخ مي بينند، گناهانشان ريخته مي شود و سپس ما آنها را نجات مي دهيم و به بهشت مي بريم. (داستانهاي روايي ص 499) همان طور كه ملاحظه مي شود از ديدگاه رهبران الهي ملاك شيعه عمل به دستورات آنها است و نه داشتن اسم و رسم و ادعا. لذا از خدا توفيق عمل و نيت صالح براي همه بخواهيم.
——————————————————-
آموزه سوم) از خودگذشتگي وايثار
——————————————————-
عرب تازه مسلماني درمسجد مدينه از مردم كمك خواست.پيامبر(ص) به اصحاب خود نگريست. سلمان فارسي برخاست تا نياز آن بيچاره را برطرف سازد. هرجا رفت با دست خالي برگشت. با نااميدي به طرف مسجد مي آمد كه چشمش به منزل حضرت فاطمه(س) افتاد، با خود گفت:فاطمه (س) سرچشمه نيكوكاري است. درب خانه راكوبيد و داستان عرب مستمند را شرح داد. حضرت زهرا (س) فرمود: اي سلمان، سوگند به خداوندي كه حضرت محمد را به پيامبري برگزيد، سه روز است كه غذا نخورده ايم و فرزندانم حسن و حسين (ع) از شدت گرسنگي بي قراري مي كنند و خسته و مانده به خواب رفته اند.
اما من، نيكي و نيكوكاري را درخانه مرا كوبيده است، رد نمي كنم. آن گاه پيراهن خود را به سلمان داد تا در مغازه شمعون يهودي گرو گذاشته، مقداري خرما و جو قرض بگيرد.
سلمان فارسي مي گويد: پس از دريافت جو و خرما به طرف منزل فاطمه (س) آمدم وگفتم: دختر رسول خدا مقداري از اين غذاها را براي فرزندان گرسنه ات بردار. حضرت پاسخ فرمود: اي سلمان، اين كار را فقط براي خداي بزرگ انجام داديم و هرگز از آن چيزي برنمي داريم. (فرهنگ سخنان فاطمه (س) ص 119)
——————————————————-
آموزه چهارم) كيفيت رابطه با مردم و خانواده
——————————————————-
معيار و ميزان سنجش ارزشمندي انسان از ديدگاه فاطمه (س) روابط شايسته با مردم وخانواده است. حضرت دراين باره مي فرمايند: بهترين شما كسي است كه دربرخورد با مردم نرم خو و مهربان تر است و ارزشمندترين مردان شما آن كساني اند كه با همسران خود مهربان و بخشنده هستند. (همان ص 139)
——————————————————-
آموزه پنجم) نگراني ازحجاب حتي پس از مرگ
——————————————————-
اسماء بنت عميس نقل مي كند: روزهاي آخر زندگاني حضرت زهرا (س) با او بودم. روزي مرا به ياد كيفيت حمل جنازه توسط مردم انداخت و ابراز نگراني كرد كه چرا جنازه زن را روي تخته اي مي گذارند و بالاي دست مردان حمل مي كنند؟ حضرت (س) فرمود: من بسيار زشت مي دانم كه جنازه زنان را پس از مرگ بر روي تابوت روباز گذاشته و بر روي آن پارچه اي مي افكنند، كه حجم بدن را براي ببيندگان نمايش مي دهد. مرا روي تابوت آنچناني نگذار و بدن مرا بپوشان كه خدا تو را از آتش جهنم باز دارد. اسماء مي گويد: وقتي نگراني حضرت زهرا (س) را ديدم كه به امام علي (ع) فرمود: وصيت مي كنم به شما اي پسر عمو، كه براي من تابوتي درست كنيد، همان گونه كه ملائكه شكل آن را به من نشان دادند. خدمت آن حضرت توضيح دادم: در سرزمين حبشه تابوتي مي سازند كه بدن ميت را مي پوشاند، سپس به وسيله چوب هاي تر و شاخه هاي نازك درخت، شكل و قيافه آن را ترسيم كردم. فاطمه (س) خوشحال شد و فرمود: براي من تابوتي مثل آن درست كن و مرا با آن بپوشان، خدا تو را از آتش دوزخ حفظ نمايد. (همان ص84-85)
——————————————————-
آموزه ششم رعايت محرم و نامحرم
——————————————————-
رسول خدا(ص) درب خانه فاطمه(س) را كوبيد و فرمود: سلام بر شما، آيا وارد خانه شوم؟ پاسخ شنيد، سلام بر تو اي فرستاده خدا، داخل شويد. پيامبر(ص) فرمود: آيا داخل شوم با كسي كه همراه من است؟ فاطمه(س) فرمود: اي رسول خدا، اگر نامحرمي با شماست وارد نشويد كه چادر بر سر ندارم. كمي بعد، چادر به سر گذاشت و فرمود: داخل شويد. رسول خدا دوباره سلام كرد و فرمود: با كسي كه همراه من است؟ پاسخ شنيد: سلام بر تو اي فرستاده خدا، داخل شويد با كسي كه همراه شماست. (همان ص83و 84)
——————————————————-
آموزه هفتم) حالات معنوي فاطمه(س) در شب ازدواج
——————————————————-
شب ازدواج و آغاز لحظه هاي شروع يك زندگي نوين براي هر زن و مردي شيرين و خاطره انگيز است. بسياري اين لحظه هاي شيرين را به انواع گناه مي آلايند و فكر مي كنند اين كارها مجاز است. امام علي(ع) شب عروسي، فاطمه زهرا(س) را نگران و گريان ديد، پرسيد: چرا ناراحتي؟ حضرت زهرا(س) پاسخ داد: پيرامون حال و رفتار خويش فكر كردم. به ياد پايان عمر و قبر خود افتادم كه امروز از خانه پدر به خانه شما منتقل شدم و روزي ديگر از اينجا به طرف قبر و قيامت خواهم رفت. پس تو را به خدا سوگند مي دهم كه بيا: تا به نماز بايستيم و با هم در اين شب خدا را عبادت كنيم. (همان ص40)
——————————————————-
آموزه هشتم) علاقه منديهاي فاطمه(س)
——————————————————-
حضرت فاطمه(س) در رهنمود ارزشمندي فرمود: از دنياي شما سه چيز محبوب من است. تلاوت قرآن، نگاه به چهره رسول خدا(ص)، انفاق در راه خدا. همچنين نسبت به تلاوت برخي از سوره هاي قرآن سفارش مي فرمود: كساني كه سوره هاي حديد، واقعه، الرحمن، را تلاوت كنند، در آسمان ها و زمين، اهل بهشت خوانده مي شوند. فاطمه(س) به امام علي(ع) سفارش كرد كه: وقتي من وفات كردم، تو غسل و كفن مرا به عهده گير و بر من نماز بگزار و مرا درون قبر قرار ده، دفن كن و سنگ قبر را بر روي قبرم بگذار و خاك بر آن بريز و آن را همآهنگ كن. آن گاه بالاي سرم روبرو من بنشين و زياد قرآن بخوان و دعا كن. زيرا در چنين لحظه هايي، ميت به انس گرفتن با زندگاني محتاج است. من تو را به خدا مي سپارم و درباره فرزندانم سفارش به نيكوكاري دارم. (همان ص219 و 252)
——————————————————-
آموزه نهم) تقاضاي عمر مفيد
——————————————————-
حضرت زهرا(س) در مناجات با خداي خويش مي فرمود: بار خدايا تو را به علم غيبت و تواناييت بر آفرينش، سوگند مي دهم كه مرا، تا وقتي مي داني زنده بودن برايم بهتر است، زنده بداري و هرگاه مرگ برايم بهتر بود، مرا بميران. (ميزان الحكمه ج2 ص735)
——————————————————-
آموزه دهم) پاداش سلام و صلوات بر فاطمه(س)
——————————————————-
يزيدبن عبدالملك نوفلي از پدرش، از جدش روايت كرده كه مي گويد: بر فاطمه(س) وارد شدم، آن حضرت ابتدا به من سلام كرد و سپس فرمودند: پدرم در زمان حياتش فرمود: هر كس بر من و برتو سه روز سلام كند، بهشت براي او خواهد بود. به حضرت(س) عرض كردم: اين مطلب مربوط به دوران زندگي شما و آن حضرت است يا اينكه پس از فوت شما هم شامل مي شود؟
فرمودند: در زندگي و پس از مرگ هم شامل مي شود.
و نيز علي(ع) از فاطمه(س) نقل مي فرمايند: رسول خدا(ص) به من فرمود: اي فاطمه هر كس بر تو صلوات بفرستد، خداوند او را خواهد بخشيد و مورد آمرزش قرار خواهد داد و او را به من در هر جاي بهشت كه باشم، ملحق خواهد نمود. (فاطمه(س) شادماني دل پيامبر(ص) ص378 و 400)
——————————————————-
منابع
1- صحيفه نور، امام خميني، موسسه تنظيم و نشر آثار امام، چاپ3، 97)
2- اصول كافي، كليني، ترجمه سيدجواد مصطفوي، دفتر نشر فرهنگ اهل بيت(ع)
3- بانوي بانوان حضرت فاطمه زهرا(س)، هيئت تحريريه مؤسسه در راه حق، قم، 27
4- فرهنگ سخنان فاطمه زهرا(س)، محمد دشتي، انتشارات اميرالمؤمنين، قم، چاپ3، 58
5- فاطمه زهرا(س) شادماني دل پيامبر(ص)، احمد رحماني همداني، ترجمه سيدحسن افتخارزاده، دفتر تحقيقات و انتشارات بدر، چاپ4، 18
6- منتخب ميزان الحكمه ، محمدي ري شهري، سازمان چاپ و نشر دارالحديث، چاپ6، 68
7- داستانهاي روايي، احمد فاضلي بيارجمند، نشر ميثم تمار، چاپ2، تهران، 88

چه انتظار عجيبی! تو بين منتظران هم عزيز من چه غريبی! عجيب تر که چه آسان نبودنت شده عادت! چه بيخيال نشستيم، نه کوششی نه وفايی! فقط نشسته وگفتيم:
خداکند که بيايی…..!

از فاطمه (علیها السلام) سخنان فراوانی بر جای مانده، که پاره‌ای از آنان مستقیماً از او نقل شده است و به نیکی می‌توان گوشه‌ای از علو مقام و ژرفای علم و معرفت او را در این کلمات دریافت و پاره‌ای دیگر نیز بواسطه او، از وجود پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت گشته است که به نوبه خود بیانگر ارتباط نزدیک او با رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و عمق درک و فهم فاطمه (علیها السلام) می‌باشد. در این مجال، جهت رعایت اختصار تنها به دو مورد از کلماتی که مستقیماً از فاطمه (علیها السلام) نقل شده اشاره می‌نماییم:

1- قال مولاتنا فاطمة الزهرا (علیها السلام): “من اصعد الی الله خالص عبادته، اهبط الله عزوجل الیه افضل مصلحته“

فاطمه زهرا (سلام الله علیها) فرمود: “هر کس عبادت خالص خود را به سوی پروردگار بالا بفرستد، خداوند برترین مصلحت خود را به سوی او می‌فرستد.”

2- قال مولاتنا فاطمة الزهرا (علیها السلام) فی قسم من خطبة الفدکیة: “فجعل الله الایمان تطهیراً لکم من الشرک، و الصلوه تنزیها لکم عن الکبر، و الزکاه تزکیه للنفس و نماًء فی الرزق، و الصیام تثبیتاً للإ خلاص، و الحج تشییداً للدین، و العدل تنسیقاً للقلوب، و طاعتنا نظاماً للملة، و اما متنا اماناً من الفرقه، و الجهاد عزا للإسلام، و الصبر معونة علی استیجاب الأجر، و الأمر بالمعروف مصلحة للعامه، و بر الوالدین وقایه من السخط، وصلة الأرحام منماة للعدد، و القصاص حصناً للدماء، و الوفاء بالندر تعریضاً للمغفره، و توفیة المکائیل و الموازین تغییراً للبخس، و النهی عن شرب الخمر تنزیهاً عن الرجس، و اجتناب القذف حجاباً عن اللعنة، و ترک السرقة ایجاباً للعفة، و حرم الله الشرک اخلاصاً له بالربوبیه، فاتقوا الله حق تقاته و لا تموتن الا و انتم مسلمون و اطیعو الله فیما امرکم به و نهاکم عنه فانه” انما یخشی الله من عباده العلماء.“

فاطمه زهرا (علیها السلام) در قسمتی از خطبه فدکیه می‌فرمایند: “پس خداوند ایمان را موجب پاکی شما از شرک، نماز را موجب تنزیه و پاکی شما از (آلودگی) تکبر، زکات را باعث تزکیه و طهارت روح و روان و رشد و فزونی در روزی، روزه را موجب پایداری اخلاص، حج را باعث استواری دین، دادگری و عدل را موجب انسجام و تقویت دلها، اطاعت و پیروی از ما را باعث نظم و آسایش ملت، رهبری و پیشوایی ما را موجب امان از جدایی و تفرقه، جهاد را موجب عزت و شکوه اسلام، صبر و پایداری را کمکی بر استحقاق و شایستگی پاداش، امر به معروف را به مصلحت عامه مردم، نیکی به پدر و مادر را سپری از خشم پروردگار، پیوند و پیوستگی با ارحام و خویشاوندان را موجب کثرت جمعیت، قصاص را موجب جلوگیری از خونریزیها، وفا به نذر را موجب قرار گرفتن در معرض آمرزش، پرهیز از کم فروشی را موجب عدم زیان و ورشکستگی، نهی از آشامیدن شراب را به خاطر پاک بودن از پلیدی، دوری جستن از قذف (تهمت ناروای جنسی) را انگیزه‌ای برای جلوگیری از لعن و نفرین، پرهیز از دزدی را موجب حفظ عفت و پاکدامنی قرار داد و خداوند شرک ورزیدن نسبت به خود را از آن جهت حرام فرمود که بندگان در بندگی خود نسبت به ربوبیت او اخلاص پیشه کنند، پس “از خداوند بدان گونه که شایسته است پرهیز داشته باشید و تقوا پیشه کنید و جز درحال مسلمانی از دنیا نروید.” و خدا را در آنچه که شما را بدان امر می‌کند و آنچه که نهی می‌کند فرمان برداری کنید. زیرا “تنها بندگان دانا از خداوند خوف و ترس دارند.”